Translations
Mo qaqarauni ena initaneti

Fijian - keeping secure online

Young man on couch with Pacific patterned shirt on looking at phone
3 min read

Mo qaqarauni ena initaneti

Eda vakayagataka na initaneti meda veitaratara kina kei ira noda itokani kei na vuvale, ena veika vakabisinisi, noda vakayagataka na imeli, kei na noda vakayacora na veika bibi me vaka na vakacuru ilavo ena baqe.

E bibi mo taqomaka vinaka nomu akaude ena initaneti. 

Qo e so na sala rawarawa sara o rawa ni vakamuria mo rawa ni taqomaki kina ena initaneti.

Waqaca na rua na veivakadeitaki se two-factor authentication (2FA)

Na rua na veivakadeitaki e dua na ivakarau ni itataqomaki e yaga dina.

Ni o gole ena nomu akaude ena initaneti, ena tiko na yaca mo curu kina kei na vosa vuni mo tabaka. Na rua na veivakadeitaki na two-factor authentication (2FA) e gaunisala rawarawa sara ni kena biu tale e dua na ivakarau ni itataqomaki ena nomu akaude. Ena rawa ni vakau yani ena talevoni se imeli e dua na vosa vuni mo vakacuruma me ikarua ni veivakadeitaki ni o iko dina o vakayagataka tiko qori.

View transcript

Ena vuravura ni mona livaliva eda tu kina qo, ena vinakati meda qaqarauni meda taqomaki keda kina kei ira eda vakamareqeta.

Meda veivosakitaka mada na sala e taqomaki iko kina kei na nomu vuvale na 2FA se na two-factor authentication se rua na veivakadeitaki.

Na cava sara mada na rua na veivakadeitaki? Qo e dua tale na ivakarau ni itataqomaki. Na gauna o sa vakalewena kina na nomu vosa vuni, ena tiko eso tale na itukutuku mo vakalewena mo qai curu ena nomu akaude. E rawa ni dua na naba se matanivola e vakau ena nomu talevoni se vinakati na mawe ni qaqalo ni ligamu se matamu me nomu ivakadinadina.

Kevaka gona e dua sa kila na nomu vosa vuni ni mona livaliva, ena vinakati mera taura nomu talevoni se mawe ni ligamu mera qai dolava. Qo e vaka toka na ikuri ni loka ena mona livaliva.

E rui yaga dina na kena biu e dua tale na ivakarau ni itataqomaki baleta ni tarova e rauta ni 60 ina 90 na pasede ni kena curumi vakailoa na nomu akaude.

O rawa ni waqaca na rua na veivakadeitaki ena nomu setting se vanua me veisautaki kina na veika me baleta na nomu app ni talevoni se ena akaude ena initaneti, mo muria ga kena veidusimaki. Se mo taroga e dua nomu itokani nuitaki se lewe ni nomu vuvale me vukei iko.

E tiko ena website ni Own Your Online e levu tale na kena ivakasala.

Na levu ga ni tataqomaki o biuta ena nomu akaude se misini, na kena rawa ni dou taqomaki kei na nomu vuvale mai na veivakasagai eso ena initaneti.

Vuli mo tataqomaki ena initaneti (own your online) qai waqaca na rua na veivakadeitaki nikua.

Na nomu vosa vuni me balavu qai duatani, kua ni rawarawa tu ga ni dua e kila

Na vosa vuni balavu e dredre me sikabotei. Na gaunisala rawarawa mo bulia kina na vosa vuni ya mo biuta e dua na iyatuvosa: ya me va se sivia na duidui vosa. Ena rawarawa mo dau vakasamataka na yatuvosa baleta ni sega ni malumalumu ni vakatauvatani kei na vosa vuni ni yatuvosa e biutavata kei na naba, matanivola, kei na ivakatakilakila. Mo vakadeitaka me duidui na yatuvosa ena vei akaude yadua.

View transcript

Vosa Vuni e Kaukaua

Ena vuravura ni mona livaliva ni gauna qo ena vinakati na vosa vuni me rawa ni maroroi vinaka kina na keda itukutuku vakamareqeti.

E vakacava na vosa vuni o dau vakayagataka, o bau vakasamataka beka na rawarawa ni kena rawa ni kilai se sikabotei vua e dua? Na vosa vuni lekaleka qai dua ga na yatuvosa e rawarawa ni sikabotei
ena vica ga na sekodi kevaka o vakayagataka na nomu tikinisiga ni sucu se yaca ni nomu manumanu ni vale.

Vakasamataka mada na kena maroroi ena initaneti na kemu itukutuku bibi eso, veika maroroi vakaitaukei kei na iyaloyalo se itaba vakamareqeti eso ni nomu vuvale.

Na vosa vuni kaukaua e vaka tiko e dua na loka kaukaua me sogota na veika o taukena.

Na vosa vuni kaukaua e rawa ni va se vica ga na vosa o digia, e sega ni dredre me vakasamataki.

O rawa ni biuta eso na matanivola lelevu, naba kei na ivakavakadigo eso ena dredre me dua e kila.

Mo cakava qori ena vei akaude yadua o vakayagataka o na qai rawa ni taqomaka na kemu itukutuku maroroi kei ratou na nomu vuvale.

Mo veisautaka na nomu vosa vuni me kaukaua sara me rawa ni taqomaka na veika o vakamareqeta vakabibi.

Mo biuta na vosa vuni e kaukaua, me rawa ni o Own your Online.